Top

Gemeente Zwijndrecht

Dorp Heerjansdam

Heerjansdam is een dorp in de Zwijndrechtse Waard in Zuid-Holland en onderdeel van de gemeente Zwijndrecht. In 2022 wonen er  3820  inwoners en heeft het een  oppervlakte van 6,39 km².

Foto Rick Bekker

Omgeving

Heerjansdam is omgeven door water en natuur en ligt in een kom van omringende dorpen. In het noordwesten bevindt zich de Waal (het Waaltje) met daarachter het dorp Barendrecht,  de rivier de Oude Maas in het zuidwesten en in het noorden kom je via de Lange Weg in Rijsoord. De (voormalige) grens met Zwijndrecht in het zuidoosten, loopt door de polder de Groote- en Kleine Lindt. 

Cijfers


3425 inwoners in de bebouwde kom

1760 vrouwen
1670 mannen

1455 gehuwd
1965 ongehuwd/
gescheiden/verweduwd


Leeftijd

510  inwoners 0 – 15 jaar

 380 inwoners 15 – 25 jaar

 740 inwoners 25-45 jaar

1020 inwoners 45 – 65 jaar

  775 inwoners 65+ 


Wist u dit? 

29% van de inwoners van 65 jaar of ouder doet vrijwilligerswerk.

48% van de inwoners van 65 jaar of ouder voelt zich eenzaam.

Geschiedenis

De naam

De naam Heeren Heynen ambacht of Heren Heyenland komt voor het eerst voor in 1323, in een document waarmee een Amersfoortse abdij haar grond in de Zwijndrechtse Waard verkocht aan graaf Willem III. In 1331 werd door de graaf van Holland de bedijking van de waard in gang gezet.

Aan deze bedijking werd door meerdere mensen meebetaald, onder wie Jan van Rosendaele. Hij en zeven anderen werden als beloning voor hun financiering benoemd tot Ambachtsheer. Hierdoor kon Jan van Rosendaele op 25 november 1368 de naam Heerjansdam geven aan het gehucht aan de Waal.

Het wapen

Het wapen van Heerjansdam werd op 24 juli 1816 door de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Heerjansdam in gebruik bevestigd. De heraldische kleuren zijn sinopel (groen), sabel (zwart) en goud (geel). De blazoenering van het wapen luidde als volgt:

             Van goud, beladen met een boom van sinopel, tegen welke van weerskanten is opklimmende een windhond
 van sabel, en chef 3 lozanjes mede van sabel. 

Het wapen wordt in De Nederlandsche stad- en dorpbeschrijver (van Ollefen, 1792) reeds als heerlijkheidswapen beschreven, met een boom “naar het leven”.

 

De vlag

De vlag van Heerjansdam is op 20 maart 1962 bij raadsbesluit vastgesteld. De vlag wordt als volgt beschreven:

Drie banen van gelijke hoogte van groen, geel en zwart, met op het groen een gele, op het midden van het geel een zwarte, en op het zwart een groene ruit; de ruiten geplaatst in de zin der banen.

De kleuren van de vlag zijn gebaseerd op die van het gemeente-
wapen; de gele baan verbeeldt het water in de gemeente. De plaatsing van de ruiten herinnert aan de ligging van de gemeente tussen Oude Maas en Oude Waal. Het ontwerp van de vlag is
van Kl. Sierksma. 

Het grondgebied van de gemeente Heerjansdam werd in de 19e eeuw uitgebreid met de toenmalige gemeente Kleine Lindt. Aan het begin van de 20e eeuw was het dorp de kleinste gemeente van Nederland. De tussenliggende periode is Heerjansdam niet meer betrokken geweest bij een gemeentelijk herindeling. 

Heerjansdam ligt op het eiland IJsselmonde, maakt deel uit van de regio Drechtsteden en grenst direct aan de regio Rijnmond. Rangeerterrein Kijfhoek ligt deels op het grondgebied van Heerjansdam, zo ook de Hoge Snelheidslijn en de Betuweroute. 

Het dorp heeft een landelijk karakter en vanuit rijks- en provinciebeleid is bepaald dat het onderdeel van de groene buffer is tussen de agglomeraties rond Rotterdam en Dordrecht. De groene buffer is ook belangrijk voor de ontwikkeling van de Drechtsteden. Het dorpse karakter dient daarom behouden te blijven. In het streekplan Zuid-Holland Zuid is er rond de kern een maximale bebouwingscontour getrokken. 

Voorzieningen

Heerjansdam heeft een aantal eigen voorzieningen:

In het dorp zijn de basisscholen De Rank en de KJS (Kon.Julianaschool), Yes! kinderopvang en bibliotheek A-Z allen gevestigd in Rajubibos. Sporthal Den Dam ligt loopafstand. Sinds 2016 heeft Heerjansdam ook het woonzorgcentrum Midden-Inn.

De kleine dorpskern heeft rondom de Dorpskerk een aantal kleine winkels en een café

Net buiten de bebouwde kom bevindt zich sportpark de Molenwei en een skate-/beweegpark . Het openluchtzwembad Waal en Weidebad is een echt familiebad en heeft een regionale functie. 

De buurtbus, lijn 717 rijdt tussen Barendrecht-Heerjansdam-Zwijndrecht.

Monumenten

In en rondom het dorp zijn er enkele rijks- en gemeentelijke monumenten te vinden. Korenmolen Landzicht aan de Molenweg, het Poortgebouw van de Algemene Begraafplaats en de Dorpskerk staan in het Rijksmonumentenregister. Ook de Kijfhoekkerk uit de 14e eeuw en enkele boerderijen zijn in dat register vastgelegd. De gemeentelijke monumenten omvatten een aantal woningen maar het gemaal en het oude gemeentehuis aan de Dorpsstraat. 

Interesse in de geschiedenis van Heerjansdam? Meer informatie vind u bij het Historisch Genootschap Heerjansdam.

Meer over Heerjansdam en Heerjansdammers leest u in de verhalen van Joop van der Ent via Blik op Heerjansdam.

Foto © Cees en Nellie van Rijswijk